LITH, DORP AAN DE RIVIER.


Lith "Dorp aan de rivier", verwijst naar de titel van het boek van Antoon Coolen uit 1934.
In 1958 is dit boek onder de gelijknamige titel verfilmd door Fons Rademakers. De buitenopnamen werden op locatie in Lith gemaakt en veel inwoners van Lith speelden als figurant mee.

De gemeente Lith bestaat uit de kernen Lith, Lithoijen, Maren-Kessel, Oijen, Teeffelen en Het Wild. In totaal heeft Lith ongeveer 6700 inwoners en de totale oppervlakte bedraagt 5550 ha.
Zoals iedere plaats heeft ook Lith een aantal interessante historische panden en gebouwen, waarvan er enkele zelfs zijn aangewezen als rijksmonument.


MARIAKAPEL


Het Mariakapelletje aan de Mr.van Coothstraat in Lith dateert uit 1948.
Het werd gebouwd ter nagedachtenis aan een in Indië gesneuvelde Lithse soldaat.
Het is in 1948 gebouwd van stenen van de in 1944 door een V-1 getroffen kerk aan de Lithsedijk.
De toen 84-jarige heer Romeinders bouwde het kapelletje eigenhandig.
Tot op de dag van vandaag trekken de Lithenaren naar het kapelletje om er de rozenkrans te bidden.





Bergkorenmolen ZELDENRUST (Rijksmonument)


De korenmolen Zeldenrust is waarschijnlijk in 1825 gebouwd op de oude fundamenten van een voorganger.
De Zeldenrust is een ronde stenen berg- of beltmolen die enig meters hoger is gebouwd om meer wind te kunnen vangen. Een aarden wal is tegen de molen opgeworpen om zo toch bij de wieken te kunnen om de zeilen te bedienen. Aan een zijde heeft men t.b.v. de toegangspoort de aarden wal open gelaten. Recht tegenover de poort is aan de andere zijde een kelderachtig gewelf in de aarden wal aangebracht. Boven op de stenen molenromp ligt de draaibare kap. De kap, met de wieken, kan in de richting van de wind worden gekruid. Daarom wordt dit type molen bovenkruier genoemd. De molen heeft vier wieken met een lengte van 12.45 meter. De gietijzeren as is in 1863 gegoten en heeft een lengte van 4.91 meter. Onder de askop zit een fraaie houtgesneden "baard" met het opschrift "Anno 1800" Op de achterzijde van de kap bevindt zich een sierlijk gesmede windhaan, uitgevoerd in de vorm van een lepelaar.
Sinds 1973 is de molen eigendom van de gemeente Lith.
Thans draaien vrijwillige molenaars regelmatig met de molen. Als de blauwe wimpel uithangt is de molen open voor bezoekers.


SINT LAMBERTUSKERK

De neogotische St.Lambertuskerk is gebouwd in 1900 en ontworpen door architect C.Franssen.
Binnen vallen de hoge gebrandschilderde ramen van F. Nicolaas op. Verder tref je in het goed onderhouden interieur altaren, een tot altaar omgebouwde communiebank en een kruisweg met fraai houtsnijwerk aan. Diverse onderdelen in het interieur zijn afkomstig uit de voormalige Waterstaatskerk o.a. de fraaie eikenhouten biechtstoelen, een eikenhouten kruisbeeld en het bekende orgel van de Mechelse bouwer Francois Bernard Loret. Dit orgel werd in 1860 gebouwd op het oxaal van de vorige kerk. Het bijzondere aan dit instrument is, dat er behalve de toevoeging van een electrische ventilator niets aan is veranderd.

De pastorie dateert van 1845 en vormde een geheel met de voormalige Waterschapskerk die rond 1900 werd gesloopt.

Het H.Hartbeeld dateert van 1927. Op de voorzijde staat het opschrift:"Het Litsche volk aan Christus Koning 1927".


pastorie h. hartbeeld kerk kerkdeur kerkhof


HERVORMD KERKJE


Het Hervormd kerkje werd gebouwd in 1953 onder architectuur van J.H. van Epen (Delftse School).
Tot 1945 stond hier een gotisch kerkje dat toen door een V-1 totaal werd verwoest.
Rond het kerkje zijn de funderingsresten te zien van een veel grotere romaanse kerk.





DE WEESJES.

Weesjes zijn hoger gelegen smalle voetpaden, die leiden naar de kerk. Zij dienden als vluchtroute bij hoog water en werden op zondag gebruikt om naar de kerk te gaan. Door de week werd gebruik gemaakt van de achteringang, ook bij hoog water. Veel oude boerderijen staan nog steeds met de achterkant naar de weg gekeerd. In Lith zijn de weesjes nog in hun oorspronkelijke staat terug te vinden.
Een goed voorbeeld hiervan is het Engwijkpad.

Engwijkpad 2,4,6,12,32 en36: Kortgevelboerderijen.
Engwijkpad 8,10,16 en 44: T-boerderijen.
Engwijkpad 14: Krukboerderij.



Bronnen: Foto's: Monumenten Inventarisatie Project van de provincie Noord Brabant; Informatie: Stichting Stuwend Lith, Gemeente Lith.



HET SLUIZEN EN STUWENCOMPLEX IN DE MAAS IN LITH.


De oorspronkelijke sluis en stuw zijn gebouwd tussen 1934 en 1936. De stuw zorgt ervoor dat het waterpeil op een constante hoogte blijft en via de sluis wordt het hoogteverschil door de scheepvaart overbrugd. De bouwkosten van de sluis en stuw bedroegen destijds 300.000 en 530.000 euro. Op 13 maart 1936 werden ze officieel in gebruik genomen en nu zijn het zelfs rijksmonumenten.
In de jaren tachtig is er een waterkrachtcentrale en een vispassage bijgebouwd.
Recent is er een tweede sluis en een nieuw bedieningsgebouw gebouwd.

De bouwkosten van deze sluis bedroegen ruim 50.000.000 euro. De officiële opening vond plaats op 13 mei 2002 en tegelijkertijd werd aan het complex de naam Prinses Maxima Sluizen gegeven.






Bijzonderheden:
-oude sluis afmeting: 113 X 14 meter.
-nieuwe sluis afmeting: 200 X 18 meter.
-stuwen elk 38 meter breed.
-vispassage 150 meter lang.
-waterkrachtcentrale: max. 500 m3 water per sec. (levert genoeg electriciteit op voor 20.000 huishoudens).


EVENEMENTEN.


Carnaval 2007.

Bakfietsenrace 2006.


Versie:05022013.

Terug naar
startpagina

Jurre